Loading...

Cmentarz nr 303 – Rajbrot

Adres
Adres
Rajbrot, Gmina Lipnica Murowana
opis

Cmentarz wojenny nr 303 Rajbrot Paprotna.

  1.  Położenie.
    Powiat bocheński, gmina Lipnica Murowana, miejscowość Rajbrot. Cmentarz znajduję się w pobliżu drogi Muchówka-Rajbrot, po jej prawej stronie. Nekropolia graniczy z lasem, położona jest pośród pól uprawnych. Bezpośrednio przy drodze znajduje się kapliczka przydrożna. Cmentarz wojenny nr 303 jest częścią Szlaku Europejskich Cmentarzy, który nosi status Europejskiego Szlaku Kulturowego. Budowę nekropolii rozpoczęto w 1915 r. Nadzór na budową powierzono pochodzącemu z Moraw Stefanowi Koloschkowi.
  2. Projektował: Franz Stark.
  3. Ogrodzenie. Opis cmentarza.
    Cmentarz na planie prostokąta, ze ściętymi rogami i dodanym półkolem z bramą wejściową. Układ architektoniczny dzieli cmentarz na 2 części. Pierwsza od bramy wejściowej do monumentalnego krzyża, druga za krzyżem centralnym. Ogrodzenie cmentarza w formie muru z dzikiego kamienia zwieńczonego betonowymi dwuspadowymi daszkami. Ciąg muru z charakterystycznymi podwyższeniami, obniżeniami i skosami.
  4. Wejście.
    Monumentalna brama w formie portalu z dzikiego kamienia zwieńczona trójkątnym tympanonem z krzyżem greckim. Wrota żelazne, ażurowe, z częściowym dolnym wypełnieniem.
  5. Nagrobki. Krzyże. Mogiły.
    Na cmentarzu można wyróżnić następujące elementy architektury grobowej: brama wejściowa, kamienny krzyż, ściana pomnikowa stanowiąca element kamiennego ogrodzenia, mogiły ziemne, krzyże ażurowe, krzyże kute, stele betonowe zakończone dwuspadowo z żeliwną tablicą inskrypcyjną, kamienne ławki. Ściana pomnikowa od strony południowej jest w układzie i wyglądzie podobna do ściany w cmentarzu nr 314 w Bochni. Od strony wewnętrznej posiadała inskrypcję Brama śmierci prowadzi wiernych ku nieśmiertelności. Napis ten nie zachował się. Obecnie, znajduje się po nim tylko wgłębienie w murze. Od strony zewnętrznej w późniejszym czasie umieszczono napis Drogim Przyjaciołom z naszej kochanej Armii. Na cmentarzu groby umieszczona rzędami, w układzie prostopadłym do głównej osi cmentarza tj.: brama – krzyż centralny- ściana pomnikowa. Betonowe stele posiadają duże, czytelne tablice inskrypcyjne zwrócone frontem do bramy. Przy mogiłach ziemnych umieszczono na betonowych fundamentach krzyże żeliwne typu łacińskiego (jednoramienne) i lotaryńskiego (dwuramienne). Krzyże posiadają na zwieńczeniu owalne tabliczki emaliowane z nazwiskami lub ilością pochowanych żołnierzy. Na cmentarzu umieszczono trzy betonowe ławki o symbolicznym znaczeniu (od strony wschodniej, zachodniej i południowej). W nekropolii pochowano w 36 grobach zbiorowych i 12 pojedynczych 538 żołnierzy, w tym: 56 żołnierzy armii austro-węgierskiej, 179 niemieckich i 303 rosyjskich. Dane podawane przez O. Dudę, R. Frodymę i Drogomira różnią się. Przyjąłem za najbardziej wiarygodne informację podane przez Jerzy J.P. Drogomir, Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918). Wykaz poległych i zmarłych pochowanych na 400 cmentarzach wojskowych w Galicji Zachodniej, Tarnów 1999. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że spośród 538 pochowanych, tylko 201 żołnierzy zostało zidentyfikowanych (337 niezidentyfkowanych). Wszyscy oni zginęli podczas krwawych walk toczonych na tzw. bocheńskim odcinku operacji limanowsko-łapanowskiej na początku grudnia 1914 r.
  6. Element centralny.
    Pośrodku kwatery znajduje się monumentalny kamienny krzyż na poszerzonym fundamencie 3 schodami.
  7. Stan zachowania.
    Dobry. Liczne znicze, kwiaty, tabliczki pamiątkowe pozostawione głównie przez dzieci i młodzież szkolną.
  8. Oznakowanie. Tablice informacyjne
    Cmentarz niej jest oznakowany.

 

 

DOKUMENTACJA